Breaking Depression
ΣΠΑΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ, ΜΙΛΑΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Η καμπάνια ΣΠΑΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ, ΜΙΛΑΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ είναι μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης με αποστολή να δώσει σε όλους μας τη δυνατότητα να κατανοήσουμε καλύτερα, να υποστηρίξουμε και να βοηθήσουμε όσους ζουν με την κατάθλιψη. Η συγκεκριμένη εκστρατεία αναπτύχθηκε από την Janssen Pharmaceutical σε συνεργασία με την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (ΕΨΕ) και το Ελληνικό Δίκτυο Φροντιστών ΕΠΙΟΝΗ.
Η εκστρατεία έχει σχεδιαστεί με στόχο να αυξήσει την ευαισθητοποίηση γύρω από τις προκλήσεις που επιφυλάσσει η ζωή με διαφορετικούς τύπους κατάθλιψης, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και η Μείζων Καταθλιπτική Διαταραχή (ΜΚΔ).
Στα 40 εκατομμύρια ανέρχεται ο αριθμός των ατόμων με καταθλιπτικές διαταραχές στην Ευρώπη
Ο φόβος του στίγματος και των διακρίσεων μπορεί να εμποδίσει τους ανθρώπους που ζουν με την κατάθλιψη να ζητήσουν τη βοήθεια που χρειάζονται.3 Αφιερώνοντας χρόνο για να καταλάβουμε καλύτερα την κατάθλιψη, συμπεριλαμβανομένης της Mείζονος Kαταθλιπτικής Διαταραχής (ΜΚΔ), και μιλώντας με τα αγαπημένα μας πρόσωπα για την ψυχική υγεία, μπορούμε να ενθαρρύνουμε περισσότερους ανθρώπους να λάβουν την κατάλληλη υποστήριξη.
Αν ο καθένας από εμάς ξεκινούσε μόνο μία συζήτηση, αυτό θα βοηθούσε να σταματήσουμε το στίγμα, να σπάσουμε τη σιωπή και τελικά, να σπάσουμε την προκατάληψη και να μιλήσουμε για την κατάθλιψη.
1 στα 4 άτομα θα υποφέρει από προβλήματα ψυχικής υγείας, π.χ. από κατάθλιψη, κατά τη διάρκεια της ζωής του.4
Οι παθήσεις αυτές είναι πολύ συνηθισμένες. Έτσι, είναι πολύ πιθανό να γνωρίζετε ανθρώπους που πάσχουν από αυτές, ή μπορεί και εσείς οι ίδιοι να ζείτε με την κατάθλιψη. Ωστόσο, πολλές φορές είναι δύσκολο να κατανοήσουμε τις συνέπειες που μπορεί να έχουν στη ζωή μας ασθένειες όπως η κατάθλιψη.
H Janssen έχει ισχυρή παράδοση, μέσω της συνεχούς έρευνας και καινοτομίας, να βοηθά στη μείωση της επιβάρυνσης, της αναπηρίας και της επίδρασης που προκαλούν οι διαταραχές της ψυχικής υγείας στην κοινωνία.
Από τους φροντιστές και τους επαγγελματίες υγείας ως τους ανθρώπους που ζουν με την κατάθλιψη, θέλουμε να εξασφαλίσουμε ότι όλοι θα είμαστε σε θέση να φροντίσουμε καλύτερα τόσο τον εαυτό μας όσο και τα αγαπημένα μας πρόσωπα.
Άνθρωποι που μας εμπνέουν
Οι ιστορίες που παρουσιάζονται παρακάτω είναι εμπνευσμένες από ανθρώπους που διανύουν το ταξίδι με τη Μείζονα Καταθλιπτική Διαταραχή (ΜΚΔ). Με χρόνο, φροντίδα και υπομονή, μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία ανάρρωσης.
Ελένη, 42
«Παλεύω με την κατάθλιψη παραπάνω από τα δύο τρίτα της ζωής μου. Σκεφτείτε το. Πέρασα το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου πολεμώντας τους δαίμονές μου και προσπαθώντας να πείσω τον εαυτό μου να μείνω εδώ, να συνεχίσω να πολεμάω.
«Δεν μοιάζεις να έχεις τάσεις αυτοκτονίας». Θυμάμαι μια σχολική σύμβουλο να μου λέει αυτά τα λόγια αφού της εξομολογήθηκα ότι σκεφτόμουν να αυτοκτονήσω. Θυμάμαι τον 14χρονο εαυτό μου να ντρέπεται και να αισθάνεται μπερδεμένη. Πώς έπρεπε να μοιάζω δηλαδή; Έτοιμη να διαλυθώ, με ένα μπουκαλάκι χάπια στο ένα χέρι και ένα σημείωμα αυτοκτονίας στο άλλο;
Η διάγνωση ήρθε αρκετά αργότερα, στα 25 μου. Μετά τη γέννηση του γιου μου, η επιλόχεια κατάθλιψη ήρθε και προστέθηκε στην καθημερινή μου κατάθλιψη, και τότε κόντεψα να τα χάσω. Το όνειρό μου ήταν πάντα να γίνω μια χαρούμενη μαμά που θα μένει στο σπίτι, κι όμως ένιωθα χειρότερα μέρα με την ημέρα. Έχασα βάρος και υπέφερα από έντονη αϋπνία.
Αφιέρωνα όλη μου την ενέργεια για να φροντίσω το μωρό μου, και πέρα από τις υποχρεώσεις μου ως μητέρα δεν μπορούσα να κάνω τίποτε άλλο. Και όμως, ο γιος μου μου έσωσε τη ζωή. Είναι ο λόγος που σηκώνομαι κάθε μέρα. Προτιμώ να με βλέπει να πολεμάω τους δαίμονές μου παρά να νομίσει ότι φταίει αυτός έστω και για ένα μικρό μέρος του πόνου μου.
Πριν από ενάμισι χρόνο αποφάσισα να σταματήσω να παίρνω τα αντικαταθλιπτικά μου. Όμως ένιωθα τον εαυτό μου να γλιστράει πίσω στο σημείο που ήμουν πριν. Υπήρχαν μέρες που ήμουν σχεδόν πεπεισμένη ότι ο γιος μου και η οικογένειά μου θα ήταν καλύτερα χωρίς εμένα.
Έτσι ξανάρχισα ψυχοθεραπεία και, μετά από αρκετές συζητήσεις, συμφώνησα να ξαναρχίσω τα φάρμακά μου. Ένα κομμάτι του εαυτού μου νιώθει ότι έχω αποτύχει. Αλλά ξέρω ότι αυτό δεν είναι αλήθεια. Κάνω το καλύτερο για εμένα και για την οικογένειά μου. Είχα πάρα πολύ καιρό να νιώσω τόσο καλά, και αυτό είναι το πιο σημαντικό.
Θέλω να συνεχίσω να δουλεύω με τον εαυτό μου, ώστε κάποια στιγμή να σταματήσω εντελώς τα φάρμακα. Όμως, μέχρι να έρθει εκείνη η μέρα θα κάνω ό,τι χρειάζεται να κάνω. Κάνω ψυχοθεραπεία, πηγαίνω βόλτες με τον σκύλο, ψήνω ψωμιά και γλυκά και ξέρω ότι με τη βοήθεια των υπέροχων φίλων μου και της οικογένειάς μου, θα τα καταφέρω».
Γιώργος, 54
«Έχουν περάσει 8 ή 9 χρόνια από το τελευταίο μου επεισόδιο. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι έχω ανακάμψει, αν και μερικές φορές δεν το αισθάνομαι καθόλου.
Θυμάμαι ότι αντιμετώπισα τα πρώτα προβλήματα όταν ήμουν έφηβος, στο σχολείο. Η ζωή τότε δεν ήταν εύκολη για κανέναν στην οικογένειά μου, αλλά εγώ έβγαζα τον εκνευρισμό μου στους άλλους, αντί να κουβεντιάσω μαζί τους. Νοιαζόμουν μόνο για τον λούτρινο σκυλάκο μου, που τον ακουμπούσα στα πόδια του κρεβατιού μου. Τον φώναζα Μάιλο και του έλεγα τα πάντα. Ήταν το στήριγμά μου.
Αν και η συμπεριφορά μου ήταν απαίσια, κατάφερα να εισαχθώ στο πανεπιστήμιο. Τότε τα πράγματα χειροτέρεψαν. Αντί να ξεσπάω στους άλλους, κλείστηκα στον εαυτό μου. Ένιωθα απελπισία. Είχα πειστεί ότι δεν τα καταφέρνω σε τίποτα.
Η κατάθλιψη ήταν σαν βασανιστήριο. Με περιέβαλε συνεχώς ο φόβος και η ανησυχία σχεδόν για τα πάντα, και η θεραπεία που έπαιρνα δεν φαινόταν να λειτουργεί. Ήμουν μόνος σε μια βαθιά τρύπα, τσακισμένος. Ήμουν έτσι για εβδομάδες και, ειλικρινά, είχα αρχίσει να πιστεύω ότι δεν υπάρχει καμία ελπίδα.
Οι στενοί μου φίλοι δεν ήταν και πολλοί, όμως δύο από τους φίλους μου με στήριξαν πολύ. Δηλαδή με στήριξαν στο βαθμό που μπορούσαν, με δεδομένη την κατάσταση που βρισκόμουν. Ήρθαν μαζί μου στον ψυχίατρο, και εκείνος τελικά διέγνωσε ότι πάσχω από μείζονα καταθλιπτική διαταραχή. Από μια άποψη, ένιωσα ανακούφιση. Ο συνοδοιπόρος μου όλο αυτό το διάστημα απέκτησε όνομα. Έγινε κάτι χειροπιαστό, που μπορούσα να το καταλάβω.
Η κατάθλιψή μου δεν με καθορίζει πια, αλλά ακόμα αποτελεί μεγάλο κομμάτι της ζωής μου. Πλέον αναγνωρίζω τα σημάδια που δείχνουν ότι έρχεται και, όταν συμβαίνει αυτό, έχω ανθρώπους που με αγαπούν και νοιάζονται για μένα. Οι άνθρωποι αυτοί είναι οι σωτήρες μου και, ειλικρινά, δεν μπορώ να φανταστώ πού θα βρισκόμουν αν δεν τους είχα. Χρειάστηκε πολύς καιρός για να φτάσω ως εδώ, αλλά τώρα είμαι εδώ.
Και ο Μάιλο είναι κι αυτός ακόμα μαζί μου. Είναι καλός ακροατής, αλλά είμαι σίγουρος ότι μερικές φορές με στραβοκοιτάζει. Όμως αυτό είναι κάτι που μπορώ να το αντέξω».
Νίκος, 28
«Ήξερα πως οι άνθρωποι με κοιτούσαν και έβλεπαν κάποιον που ζει το όνειρό του. Ήμουν ένας νεαρός άνδρας που ζούσε από το άθλημά του. Ήξερα ότι είμαι τυχερός, αλλά τελικά αυτό με έκανε να αισθάνομαι περισσότερο αποτυχημένος. Σαν να μην είχα δικαίωμα να είμαι δυστυχισμένος, να έχω κατάθλιψ η. Είχα όλα όσα είχα επιθυμήσει στη ζωή μου, και πάλι δεν αισθανόμουν τίποτα. Μόνο ένα μεγάλο κενό. Δεν μπορούσα να πω τίποτα στους συμπαίκτες μου. Φοβόμουν τι θα σκεφτούν για μένα. Δεν ήθελα να τους χαλάσω τη διάθεση.
Αλλά άρχισα να χάνω προπονήσεις. Δεν μπορούσα να το αντιμετωπίσω. Ένιωθα το σώμα μου πολύ βαρύ – δεν μπορούσα να σηκωθώ από το κρεβάτι, μερικές φορές για μέρες. Ποιο ήταν το νόημα; Τελικά, ήρθε μια μέρα που δεν μπόρεσα να πάω ούτε στον αγώνα. Έμεινα στο δωμάτιό μου, ίδρωνα και έτρεμα. Ακόμα θυμάμαι τον ήχο που έκανε η καρδιά μου καθώς σφυροκοπούσε στο στήθος μου και θυμάμαι ότι αναρωτιόμουν αν έτσι αισθάνεται κάποιος όταν πεθαίνει. Το πιο τρομακτικό ήταν ότι δεν με ένοιαζε, μάλιστα ήλπιζα να συμβεί κάτι τέτοιο. Σκεφτόμουν ότι έτσι τουλάχιστον θα με συγχωρήσουν όλοι που δεν είμαι αρκετά καλός.
Ο θείος μου ήταν αυτός που με βρήκε μόνο στο δωμάτιό μου και δεν θα την ξεχάσω ποτέ αυτή τη στιγμή. Απλά με αγκάλιασε. Τότε ξέσπασα σε κλά ματα. Ήταν η στιγμή που συνειδητοποίησα ότι οι άλλοι άνθρωποι όντως θέλουν να σε βοηθήσουν και να σταθούν στο πλάι σου. Αλλά πρέπει να τους μιλήσεις. Πρέπει να ζητήσεις βοήθεια.
Ακόμη έχω τα πάνω και τα κάτω μου, αλλά ξέρω ότι όλα θα πάνε καλά. Προσπαθώ να έχω ένα σταθερό πρόγραμμα και να φροντίζω τον εαυτό μου. Δεν νιώθω πια ντροπή επειδή χρειάζομαι βοήθεια για να βρω την ισορροπία μου – παίρνοντας φαρμακευτική αγωγή ή αφιερώνοντας χρόνο για να μιλήσω για όσα με απασχολούν. Έχω αρχίσει να ασχολούμαι ξανά με το άθλημά μου. Η άσκηση μου κάνει καλό - το μυαλό μου ηρεμεί και το σώμα μου ασκείται. Τώρα παίζω ερασιτεχνικά, γιατί αυτό που μου αρέσει περισσότερο είναι να είμαι με κόσμο και να απολαμβάνουμε κάτι μαζί, ως ομάδα».
Κατερίνα, 23
«Ήξερα ότι όλη την ώρα ένιωθα μοναξιά, σαν σωματικός πόνος στο στήθος μου. Παράλληλα, έπαιρνα καλούς βαθμούς στο σχολείο, και έτσι κανένας δεν είχε προσέξει ότι κάτι δεν πάει καλά – ούτε οι καθηγητές μου, αλλά ούτε και οι γονείς μου. Έγραψα το πρώτο μου σημείωμα αυτοκτονίας στα 14 μου. Δεν έκανα άλλες ενέργειες τότε, αλλά δεν καταλάβαινα κιόλας ότι μια τέτοια συμπεριφορά δεν είναι συνηθισμένη.
Τα πράγματα χειροτέρεψαν όταν έφυγα για το πανεπιστήμιο, αλλά το έκρυβα καλά. Ή τουλάχιστον έτσι νόμιζα. Άρχισα να πίνω πολύ. Κάθε φορά που δεν έβγαινα έξω ή δεν μελετούσα, αισθανόμουν ότι το μυαλό μου με τιμωρούσε. Μια φωνή μού έλεγε ασταμάτητα ότι είμαι ανίκανη, απαίσια σαν άνθρωπος, μια άχρηστη. Ότι κανείς ποτέ δεν θα νοιαστεί για μένα, ούτε και πρέπει να νοιαστεί.
Κάποια μέρα, μια φίλη μου μου είπε ότι δεν χαμογελάω καθόλου πια. Θυμάμαι ότι ένιωσα έκπληξη και προσπαθούσα να καταλάβω αν ισχύει αυτό. Ήταν κάτι αδιόρατο, αλλά με βοήθησε να δω πόσο άσχημη ήταν η κατάστασή μου. Ήταν σαν να υπνοβατούσα και να ξύπνησα ξαφνικά. Με έκανε επίσης να συνειδητοποιήσω ότι κάποτε ήμουν διαφορετική. Τότε επισκέφτηκα τη σύμβουλο. Εκείνη με έστειλε σε έναν ψυχίατρο, ο οποίος, μετά από μερικές συνεδρίες όπου μιλούσα για αυτό, διέγνωσε ότι πάσχω από κατάθλιψη.
Ήταν κάτι περισσότερο από κατάθλιψη. Κατέληξα να χάσω ένα χρόνο από τις σπουδές μου. Για μεγάλο διάστημα, δεν σηκωνόμουν από το κρεβάτι μου όλη μέρα. Αισθανόμουν ότι είμαι αποτυχημένη και ότι έχω καταστρέψει κάθε ελπίδα για μια φυσιολογική ζωή.
Μετά από λίγο καιρό, όταν η μητέρα μου γύριζε στο σπίτι από τη δουλειά καθόμουν μαζί της στην κουζίνα την ώρα που μαγείρευε. Αργότερα, άρχισα να της ψιλοκόβω τα υλικά. Και τώρα, εγώ μαγειρεύω και εκείνη μου μιλάει. Αυτή είναι η καθημερινή μας συνήθεια. Το μαγείρεμα είναι τόσο απλό και ταυτόχρονα δημιουργικό. Μου αρέσει η αίσθηση και η μυρωδιά που έχουν τα υλικά, τα φρέσκα μυρωδικά και τα άλλα αρωματικά, κ αι αισθάνομαι όμορφα όταν κάνω κάτι για τους άλλους ανθρώπους.
Έχω αποδεχτεί ότι έχω κατάθλιψη, και αυτό με βοήθησε να καταλάβω ότι η θλίψη δεν καθορίζει το ποια είμαι εγώ ως άνθρωπος. Η θλίψη μπορεί να είναι πάντα μαζί μου, όμως ξέρω ότι όταν αφήνω τους άλλους ανθρώπους να με βοηθήσουν με περιμένουν καλύτερες μέρες».
Μείζων καταθλιπτική διαταραχή
Η Μείζων Καταθλιπτική Διαταραχή (ΜΚΔ) είναι μια διαταραχή της διάθεσης που χαρακτηρίζεται από μείζονα καταθλιπτικά επεισόδια, τα οποία περιλαμβάνουν συμπτώματα όπως καταθλιπτική διάθεση ή/και απώλεια ενδιαφέροντος ή άντλησης ευχαρίστησης από σχεδόν όλες τις δραστηριότητες.56 Εξ ορισμού, τα συμπτώματα της ΜΚΔ διαρκούν τουλάχιστον δύο εβδομάδες, αλλά συνήθως συνεχίζονται για πολύ περισσότερο – για μήνες ή και για χρόνια.7
Στην Ευρώπη, περίπου 40 εκατομμύρια άτομα ζουν με κατάθλιψη. Ο αριθμός αυτός σχεδόν ισοδυναμεί με τον πληθυσμό της Ισπανίας. Η κατάθλιψη αποτελεί το κυριότερο αίτιο αναπηρίας παγκοσμίως.8
Μάθετε περισσότερα για την κατάθλιψη και τη ΜΚΔ κατεβάζοντας το πληροφοριακό μας γράφημα.
Διευρύνοντας την κατανόησή μας για αυτές τις παθήσεις, μπορούμε να βοηθήσουμε όλοι μαζί να αναχαιτίσουμε την κατάθλιψη για τα καλά.
Ξεκινάμε συζητήσεις
Το Μικρό Βιβλίο των Μεγάλων Συζητήσεων
Οι ανοιχτές και ειλικρινείς συζητήσεις για την κατάθλιψη είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη διασφάλιση ότι οι άνθρωποι λαμβάνουν την επαγγελματική υποστήριξη που χρειάζονται. Είναι, όμως, αλήθεια ότι το ξεκίνημα αυτών των συζητήσεων μπορεί να είναι τρομακτικό, και είναι δύσκολο να ξέρει κάποιος πού να κάνει την αρχή.
Σε συνεργασία με ανθρώπους που ζουν με κατάθλιψη και τους φροντιστές τους, καθώς και με τους GAMIAN-Europe και EUFAMI, αναπτύχθηκε «Το Μικρό Βιβλίο των Μεγάλων Συζητήσεων». Αυτό το ψηφιακό βιβλίο είναι γεμάτο από μικρά κομμάτια πρακτικών συμβουλών, που θα σας βοηθήσουν να κάνετε αυτές τις μεγάλες συζητήσεις για την κατάθλιψη λίγο πιο εύκολες.
Υπό την αιγίδα
www.psych.gr
Η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1986 στην Αθήνα. Σκοπός της ΕΨΕ είναι η προαγωγή της Ψυχιατρικής στην Ελλάδα, η ενίσχυση της επικοινωνίας και της συνεργασίας των Ελλήνων ψυχιάτρων τόσο μεταξύ των όσο και με τους συναδέλφους τους των άλλων χωρών καθώς και με τις άλλες ιατρικές ή μη ειδικότητες που σχετίζονται με την Ψυχιατρική. Ανάμεσα στους κύριους στόχους της ΕΨΕ είναι η προαγωγή και η ενίσχυση της ψυχιατρικής κλινικής πρακτικής στην Ελλάδα και της πρόληψης στην Ψυχική Υγεία, η διασφάλιση των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών και η προώθηση της Ψυχιατρικής εκπαίδευσης και έρευνας στην Ελλάδα.
www.epioni.gr
Τo «Ελληνικό Δίκτυο Φροντιστών ΕΠΙΟΝΗ» είναι ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο που ιδρύθηκε το 2017 και επιδιώκει να ενισχύσει την αναγνώριση της ανεπίσημης φροντίδας που παρέχουν οι συγγενείς ή φίλοι ενός ατόμου με χρόνια πάθηση ή αναπηρία και να εκπροσωπήσει και να δράσει για τους φροντιστές και τους πρώην φροντιστές, ανεξαρτήτου ηλικίας και ιδιαίτερων αναγκών.