Αποφασίστε πότε, πού και πώς θα μιλήσετε
Αποφασίστε πότε, πού και πώς θα μιλήσετε
Μερικές φορές είναι δύσκολο να γνωρίζετε πότε να αρχίσετε να μιλάτε για την κατάθλιψη και τι να πείτε. Ο σωστός τόπος και χρόνος για να μιλήσετε είναι όπου και όποτε αισθάνεστε άνετα, και αυτά τα δύο είναι πιθανό να είναι διαφορετικά για τον καθένα. Πολλοί ανησυχούν μήπως προκαλέσουν αναστάτωση στους αγαπημένους τους, αλλά μην αφήσετε την επιδίωξη για τις «τέλειες» συνθήκες να γίνει εμπόδιο στη συζήτηση.
Επιλέξτε τον τόπο και τον χρόνο για να μιλήσετε
Δεν υπάρχει ένας σωστός χρόνος ή ένας σωστός τόπος για να ξεκινήσετε μια σ υζήτηση, αλλά μπορείτε να βρείτε χρήσιμες τις ακόλουθες προτάσεις:
- Κάντε τη συζήτηση σε περιβάλλον όπου αισθάνεστε ασφαλείς και χαλαροί.
- Επιλέξτε να μιλήσετε σε κάποιον με τον οποίο αισθάνεστε οικειότητα και ασφάλεια.
- Μιλήστε ενώ κάνετε κάτι άλλο μαζί, π.χ. στη διάρκεια ενός περιπάτου ή μιας βόλτας με το αυτοκίνητο.
- Ζητήστε από έναν επαγγελματία υγείας να συμμετάσχει στη συζήτηση – ή να σας βοηθήσει να προετοιμαστείτε για αυτήν –καθοδηγώντας σας και παρέχοντας μια ουδέτερη σκοπιά.
- Κάντε πολλές σύντομες συζητήσεις αντί να προσπαθήσετε να εξηγήσετε τα πάντα μονομιάς.
Αναζητήστε τρόπους για να αρχίσετε να συζητάτε
Ενώ η ατομική εμπειρία με την κατάθλιψη είναι προσωπική υπόθεση, δεν είναι αδιακρισία να ζητήσετε από τον άλλο να σας μιλήσει για την εμπειρία του. Οι τρόποι που μπορείτε να τ ο κάνετε αυτό χωρίς να φανεί ότι εκβιάζετε τη συζήτηση μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Να ρωτήσετε: «Πώς είσαι σήμερα;»
- Να αναφέρετε κάτι που σας προβληματίζει, για παράδειγμα: «Παρατήρησα ότι δεν κοιμάσαι αρκετά τον τελευταίο καιρό. Σε απασχολεί κάτι;»
- Να ενημερώσετε τον άλλο ότι είστε εκεί αν θελήσει να μιλήσει.
- Να κάνετε μαζί τις καθημερινές σας δραστηριότητες.
Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε αμήχανα
Είναι φυσιολογικό να νιώθετε αμηχανία, ενοχές ή ακόμα και φόβο σε σχέση με την πρώτη συζήτηση που θα κάνετε με κάποιον για την κατάθλιψη. Μερικά πράγματα που μπορεί να σας φανούν χρήσιμα:
- Μιλήστε πρώτα σε κά ποιο άτομο έξω από τον οικογενειακό σας κύκλο, για παράδειγμα σε έναν φίλο, έναν συνάδελφο ή έναν επαγγελματία υγείας.
- Ετοιμάστε μια απλή εξήγηση για το τι είναι η κατάθλιψη, ίσως με τη βοήθεια ενός επαγγελματία υγείας.
- Γράψτε από πριν όσα θέλετε να πείτε, ώστε να τα ξεκαθαρίσετε στο μυαλό σας.
- Ενημερώστε από πριν το άτομο ότι θέλετε να μιλήσετε, λέγοντας για παράδειγμα: «Δεν αισθάνομαι καλά τελευταία και θα βοηθούσε να το κουβεντιάσω με κάποιον. Πότε θα ήταν μια καλή ώρα να τα πούμε;»
Να θυμάστε ότι το θέμα δεν είναι προσωπικό.
Αν και μπορεί να αισθάνεστε ενοχές που δεν γνωρίζατε τα συναισθήματα του αγαπημένου σας προσώπου, δεν φταίτε εσείς. Να θυμάστε ότι:
- Κατά τις αρχικές συζητήσεις, τα άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη μπορεί να μη χρησιμοποιήσουν καθόλου τη λέξη «κατάθλιψη» για να περιγράψουν αυτό που τους συμβαίνει, και μπορεί να μη γνωρίζουν καν ότι αυτό που βιώνουν είναι κατάθλιψη. Αντ’ αυτού, είναι πιθανό να επικεντρώνονται στις εμπειρίες τους ή στα σωματικά τους συμπτώματα, όπως είναι ο πόνος ή η μόνιμη κούραση, επομένως είναι λογικό να μην έχετε συνειδητοποιήσει τη φύση ή την ένταση των συναισθημάτων τους.
- Στην κ ατάθλιψη συχνά δεν υπάρχουν εμφανείς ενδείξεις ότι κάποιος πάσχει, εκτός αν μιλήσει ο ίδιος γι’ αυτό.
- Ένα αγαπημένο πρόσωπο που βιώνει κατάθλιψη μπορεί να κλειστεί στον εαυτό του, να γίνει ντροπαλό, μελαγχολικό ή ακόμα και θυμωμένο. Αυτές οι μεταπτώσεις στη διάθεση μπορεί να είναι μια δύσκολη εμπειρία, και είναι αναμενόμενο να νιώθει κανείς σύγχυση ή ακόμα και φόβο. Προσπαθήστε να καταλάβετε ότι το θέμα δεν είναι προσωπικό και δεν οφείλεται σε κάτι που κάνατε ή δεν κάνατε εσείς.
Να είστε όσο γίνεται πιο ειλικρινείς για το πώς αισθάνεστε
Όταν οι άλλοι σας ρωτάνε πώς είστε, μπορεί να αισθάνεστε πίεση να πείτε ότι είστε «καλά», αλλά είναι σημαντικό να είστε όσο γίνεται πιο ειλικρινείς για το πώς αισθάνεστε. Μπορεί να είναι χρήσιμο:
- Να χρησιμοποιήσετε μεταφορές και παρομοιώσεις όταν περιγράφετε τα συμπτώματά σας στους άλλους, για παράδειγμα: «Νιώθω σαν να έχω έναν κόμπο στο στομάχι» ή «Νιώθω σαν να έχω ένα τεράστιο βάρος στο στήθος μου».
- Να ζητήσετε να μη σας διακόψουν μέχρι να πείτε ό,τι έχετε να πείτε.
- Να ενημερώσετε τους άλλους αν η μέρα σας είναι ιδιαίτερα δύσκολη ή σχετικά καλή – είναι φυσιολογικό η βαρύτητα της κατάθλιψής σας να έχει σκαμπανεβάσματα, μερικές ημέρες να αισθάνεστε καλύτερα και άλλες χειρότερα.
Προσπαθήστε να ακούσετε με συμπόνια
Να θυμάστε ότι, αν και είναι αρκετά δύσκολο, δεν χρειάζεται πάντα να δίνετε συμβουλές. Συχνά, το να είστε ένας συμπονετικός ακροατής είναι ακόμα πιο σημαντικό από το να δίνετε απαντήσεις, και πολλοί άνθρωποι με κατάθλιψη θεωρούν ότι οι απαντήσεις είναι δουλειά των επαγγελματιών υγείας. Μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε (και μερικά που καλό είναι να μην κάνετε):
- Να αναγνωρίζετε ότι τα συναισθήματα του άλλου είναι αυθεντικά.
- Να ακούτε προσεκτικά, χωρίς να διακόπτ ετε.
- Να αποφεύγετε να διατυπώνετε κρίσεις ή να αποδίδετε ευθύνες.
- Να προτείνετε λύσεις μόνο όταν σας το ζητούν.
- Να προτείνετε να απευθυνθείτε μαζί σε έναν επαγγελματία για υποστήριξη, αν το επιτρέπουν οι περιστάσεις.
- Μην υποτιμάτε τα συναισθήματα του άλλου σε μια προσπάθεια να του φτιάξετε τη διάθεση.
- Μην υπαινίσσεστε ότι το αγαπημένο σας πρόσωπο δεν έχει λόγο να αισθάνεται λυπημένο και μην προσπαθείτε να εκλογικεύσετε την εμπειρία του. Η κατάθλιψη είναι μια βιολογική κατάσταση και μπορεί να συμβεί στον καθένα.
- Μην υποβαθμίζετε τη σοβαρότητα της κατάθλιψης για να δείξετε στον άλλο ότι θα την ξεπεράσει με ευκολία.
- Μην εκφράζετε συναισθήματα θυμού, απογοήτευσης ή ενοχής όταν το αγαπημένο σας πρόσωπο σας ανοίγεται για πρώτη φορά.